Osmanlı İmparatorluğunda Askeri Darbe ve İsyanlar
Erhan Afyoncu-A.Önal-U.Demir
• 36 padişahın 12’si isyan veya darbe ile tahttan indi.
• 16.yy’dan sonra Avrupa’da tüfekli asker artınca, Osmanlıda tımarlılar zor durumda kaldı. Bunun üzerine Osmanlı, Tımarlı sayısını azaltıp Kapıkulu sayısını artırmaya başladı.
• Kanuni döneminde: 24 bin kapıkulu, 80 bin tımarlı var
• 17.yy’da 40 bin kapıkulu, 20 bin tımarlı var
• İsyanlarda esnafın desteklediği taraf başarılı oluyor.
• Sultan Selim, isyan edip başarılı olan tek şehzade.
• Kösem Sulan, Haremde öldürülen ilk valide.
• Tolstoy, İstanbul’da ilk daimi Rus elçisi.
• Edirne olayı (1703) 2.Mustafa indirildi, 3.Ahmet çıkarıldı.
• Kuleli vakası 1859, Abdülmecit’e darbe girişimi, bastırıldı ama Yeni Osmanlılara örnek oldu. Namık Kemal, Kuleli vakasını hürriyet hareketi olarak yorumladı.
• Abdülaziz döneminde donanma İngiltere’den sonra dünyanın ikinci büyük donanması. Avrupa seyahati yapan ilk padişah (Paris, Londra, Viyana). Rumeli'de demiryolu yapımını hızlandı. İstanbul-Bağdat demiryolu hazırlıkları başladı. Metro ve tramvay yapıldı ilk kez. Mektebi sultani açıldı.
• Hasan Fehmi Bey, ilk basın şehidi 1909.